دفتر هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل متحد (اوچا) صبح سهشنبه ۱۸ مهر (۱۰ اکتبر)، یک بهروزرسانی جدید از آمار تلفات و خسارات بهجامانده از زلزله غرب افغانستان را منتشر کرد. بر اساس آمار جدید، بیشتر از ۱۲ هزار نفر در پنج شهرستان هرات از اثر زلزله آسیب دیدهاند.
به گزارش اوچا، تنها در شهرستان زندهجان استان هرات که کانون اصلی زلزله بوده است، یکهزار و ۲۹۴ نفر کشته شده و ۴۸۵ تن هم ناپدیدند. منازل مسکونی در شهرستان زندهجان کاملا تخریب شدهاند و ساختمان مدارس و آموزشگاهها نیز از بین رفتهاند.
چندین زلزله پیاپی به بزرگی ۴.۷ تا ۶.۳ روز شنبه ۱۵ مهر، استان هرات در غرب افغانستان را تکان داد. پس از آن، در روز دوشنبه نیز پسلرزههای شدیدی احساس شدند که آمار خسارات و تلفات را دوچندان کرد. مرکز زلزلهنگاری آمریکا کانون این زلزله را شهرستان زندهجان هرات اعلام کرد.
شهرستان زندهجان هرات پس از وقوع زلزله - شبکههای اجتماعیاوچا در بهروزرسانی جدید سهشنبه اعلام کرد که ۱۲ هزار و ۱۱۰ نفر در قالب یک هزار و ۷۳۰ خانواده، در پنچ شهرستان هرات از این زلزله آسیب شدید دیدهاند. از این میان، یک هزار و ۳۹۵ خانواده در شهرستان زندهجان و بقیه به ترتیب در شهرستانهای انجیل، گلران، خسان و رباط سنگی هرات با تلفات جانی و خسارات شدید مالی روبرو شدهاند.
به گزارش اوچا، بیشترین تلفات ناشی از این زلزله زنان و کودکاناند. این گزارش نشان میدهد که از میان اهالی شهرستان زندهجان که هنوز از سرنوشتشان اطلاعی در دست نیست، ۱۹۱ نفر مرد و ۲۹۴ زن زیر آوار ماندهاند که موقعیت و وضعیت سلامتی آنان کاملا مبهم است.
در همین حال برخی منابع در هرات از سختگیریهای طالبان برای نجات زنان خبر داده و گفتهاند که طالبان حتی به امدادگران زن اجازه ندادهاند برای کمک به عملیات جستوجو در محل حادثه حضور یابند. گفته میشود طالبان پیکر زنان کشتهشده در زلزله را هم به دلیل نبودن غسال زن، در گورهای گروهی دفن کردهاند.
گذشته از این، به گزارش اوچا، تصاویر ماهوارهای نشان داده که علاوه بر شهرستان زندهجان که حالا بیشتر شبیه یک دشت هموار به نظر میرسد، شهرستان انجیل هرات نیز به طور جدی تخریب شده است. بر اساس تصاویر ماهوارهای از این دو شهرستان پس از زلزله، بنا بر مقیاس اصلاحشده مرکالی (مقیاس برای درک میزان ویرانی ناشی از لرزش زمین) درجه +۷ ثبت شده است.
اوچا نوشته که عملیات کمکرسانی به مناطق آسیبدیده آغاز شده است و اولویت در کمکرسانی تامین سرپناه اضطراری، آب، غذا، تجهیزات درمانی و بهداشتی و یافتن راهحلهای طولانیمدت برای مقاومت در برابر سرما است. این سازمان اعلام کرد که تخصیص بودجه پنج میلیون دلاری از ذخیره اضطراری صندوق بشردوستانه افغانستان آغاز شده است و این بودجه منابع موردنیاز برای پاسخ به نیازهای موجود را فراهم میکند. این در حالی است که در سال ۲۰۲۳، تنها ۳۴ درصد بودجه لازم برای کمک بشردوستانه به افغانستان تامین شده است.
در همین حال، یوناما، از سفر رزا اوتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در افغانستان، به هرات خبر داد. به گزارش یوناما، اوتونبایوا و شماری دیگر از مقامهای یوناما برای بازدید از مناطق آسیبدیده از زلزله در شهرستان زندهجان و نیز بیمارستان مرکزی هرات، به این استان سفر کردهاند.
اوتونبایوا در دیدار از مناطق آسیبدیده، وضعیت را «یک تراژدی بزرگ» توصیف کرد و گفت: «آژانسهای بشردوستانه سازمان ملل نخستین امدادگران در صحنهاند و اکنون زمان آن فرا رسیده است که برای کمک به مردم هرات اقدام کنیم.»
در سه روز گذشته، برخی دولتهای همسایه و منطقه نیز برای نجات افراد زیرآوارمانده و کمک به آسیبدیدگان اعلام آمادگی کردهاند. سفارت جمهوری اسلامی ایران در کابل از ارسال تیم نجات از استان خراسان رضوی به هرات خبر داد و ترکیه هم اعلام کرد تیم عملیاتی اعزامی این کشور در منطقه در حال همکاری برای جستوجو و نجات آسیبدیدگان زلزله هرات است. قزاقستان هم روز سهشنبه یک تیم ۴۵ نفری از امدادگران و پزشکان را برای کمک به آسیبدیدگان به هرات فرستاد.
در همین حال، دریافت کمکهای نقدی از برخی کشورها نیز تایید شده است. اتحادیه اروپا از اختصاص پنج میلیون یورو به زلزلهزدگان هرات خبر داد و اعلام کرد که این کمکها از طریق آژانسهای امدادرسان میان زلزلهزدگان توزیع خواهند شد.
همزمان کشور چین، دومین اقتصاد بزرگ دنیا، کمک ۲۰۰ هزار دلاری این کشور به زلزلهزدگان هرات را به نماینده طالبان در کابل تحویل داد.
در سه روز گذشته شماری از سازمانهای خیریه متعلق به بازرگانان افغان هم کمکهای نقدی و غیرنقدی به مناطق آسیبدیده ارسال کردهاند. برخی از شهروندان افغانستان ساکن خارج این کشور نیز با ایجاد کارزارهایی موقت در حال جمعآوری کمک برای آسیبدیدگاناند.